Ugwadule lwaseNamib akuyona nje indawo eshisa kakhulu eMhlabeni, futhi futhi iyindawo endala kunazo zonke ezikhona, ngakho-ke ifihla izimfihlo eziningi. Futhi noma ngabe igama lihunyushwe kusukela kolimi lwasekhaya ngokuthi "indawo lapho kungekho lutho", le ndawo iyakwazi ukumangaza nabakhileyo kuyo, ngoba ngeke ubathole kwenye indawo. Kuyiqiniso, ababaningi kangako abantu abafuna ukunqoba umhlaba ovuthayo onendawo engaphezu kwamakhilomitha-skwele ayizinkulungwane eziyikhulu.
Imininingwane ejwayelekile ngeNamib Desert
Abaningi abazi ngisho nokuthi ihlane elidala kunawo wonke emhlabeni likuphi, njengoba kungavamile ukuthi linikezwe ukunakekelwa okwanele ohlelweni olujwayelekile lwezemfundo. Noma kunjalo, kuyathakazelisa kakhulu kusuka endaweni yokubuka yocwaningo kanye nasendaweni yokubuka izivakashi, yize kungenakwenzeka ukuhlala endaweni yayo isikhathi eside.
Ngenxa yokuthi ugwadule luhlangana nolwandle i-Atlantic, izinga lokushisa eduze nogu lincane, cishe ngama-degree angama-15-20. Ukuqhubeka ngokujula, isimo sezulu esishisayo sizwakala sinamandla, lapha umoya ushisa ufike kuma-degree angama-30-40. Kepha nalokhu bekuzobekezeleleka kalula ukube bekungekho ngenxa yemvula, yingakho umoya owomile uqeda amandla.
INamib itholakala eningizimu-ntshonalanga ye-Afrika, lapho ithonywe kakhulu yiBenguela Current. Kungabhekwa njengesizathu esiyinhloko sokwakhiwa kogwadule olushisayo, yize luyipholisa ngenxa yomoya. Kunomswakama omkhulu ngasogwini futhi kunezimvula ezivamile, ikakhulukazi ebusuku. Kuphela ekujuleni kogwadule, lapho izindunduma zivimbela ukudlula komoya wasolwandle, akukho mvula. AmaCanyon nezindunduma eziphakeme ezivimba imifudlana evela olwandle yisona sizathu esikhulu esenza kungabikho mvula eNamibia.
Ososayensi ngokwemibandela bahlukanisa ihlane libe izingxenye ezintathu:
- asogwini;
- kwangaphandle;
- kwangaphakathi.
Sikukwazisa ukuthi ubheke Ugwadule lwe-Atacama.
Imingcele phakathi kwezindawo iyabonakala kuyo yonke into. Kusukela ogwini, ugwadule lubukeka lukhula ngaphezu kogu lolwandle, yingakho engxenyeni esempumalanga ibukeka kakhulu njengethafa elinamadwala eliqukethe amadwala asakazekile.
Umhlaba omangalisayo wezilwane zasendle
Isici soGwadule iNamib ukuthi sakhiwa izigidi zeminyaka eyedlule, lapho ama-dinosaurs asekhona eMhlabeni. Kungakho-ke kungekho okuxakayo kokuthi izindawo zokuhlala zihlala lapha. Esinye sazo ibhungane elihlala endaweni enesimo sezulu esibi futhi elazi ukuthola umthombo wamanzi ngisho nasezingeni eliphakeme lokushisa.
Kodwa-ke, eNamib kunezinhlobo eziningana zamabhungane, isibonelo, ibhungane eliyingqayizivele elimnyama. Lapha ungathola futhi iminyovu yomgwaqo, omiyane nezicabucabu ezikhethe izindunduma zangaphandle. Izilwane ezinwabuzelayo, ikakhulukazi ama-geckos, zivame ukutholakala kule ndawo.
Ngenxa yezwekazi lelihlane likhona futhi ngenxa yezimo zalo zezulu, akumangazi ukuthi izilwane ezinkulu cishe azikwazi ukubona lapha. Izindlovu, amadube, izinhlwathi zihlala ezindaweni ezinomswakama ophezulu, lapho abamele izimbali besakhula khona. Kukhona nezilwane ezidla ezinye lapha: futhi yize amakhosi ase-Afrika esecicini lokuqedwa, amabhubesi akhethe izindunduma ezinamadwala, ngakho-ke izizwe zasendaweni ziwela iNamib ngokuqapha.
Izitshalo zivezwa ngokuhlukahluka okukhulu. Ehlane, ungathola izihlahla ezifile ezineminyaka engaphezu kwesigidi ubudala. Izidalwa eziningi ziheha izazi zemvelo lapha eziphupha ngokuhlola izici ezithile zezimo zokuba khona kwe-Welwitschia emangalisayo kanye nama-acanthositsios anezinwele, okwaziwa nangokuthi i-nara. Lezi zitshalo ezihlukile zingumthombo wokudla kwezilwane ezidla uhlaza lapha kanye nomhlobiso wangempela wendawo enesihlabathi.
Ukuhlola indawo yasogwadule
Emuva ngekhulu le-15, abahloli bamazwe bokuqala bafika ogwini lwase-Afrika oGwadule lwaseNamib. AmaPutukezi afaka iziphambano ogwini, okuyizimpawu zokuthi le ndawo isendaweni yabo. Nanamuhla, esinye salezi zimpawu singabonakala, sigcinwe njengesikhumbuzo somlando, kepha asisho lutho namuhla.
Ngasekuqaleni kwekhulu le-19 leminyaka, kwakunesisekelo semikhomo endaweni yasogwadule, ngenxa yalokho kwafundwa ugu nolwandle oluvela ezinhlangothini ezisentshonalanga naseningizimu ye-Afrika. Ngokuqondile uNamib waqala ukuphenywa ngemuva kokuvela kwekoloni laseJalimane ngasekupheleni kwekhulu le-19. Kusukela ngalowo mzuzu kuqhubeke, kwahlanganiswa amabalazwe okuqala ogwadule kwavela izithombe nezithombe ezinamathafa amahle, kuya ngendawo yezwe. Manje sekutholwe imali ecebile ye-tungsten, i-uranium nedayimane. Sincoma nokuthi ubuke ividiyo ethokozisayo.